تأثیر ارقام مختلف هلو و دما بر ویژگی های زیستی و دموگرافیکی کنه تارتن دولکه ای tetranychus urticae koch

کنه تارتن دولکه ای tetranychus urticae koch یکی از آفات بسیار مهم هلو در ایران می باشد. جدول زندگی این کنه روی 5 رقم هلو شامل ردتاپ، جی اچ هیل، کاردی، البرتا و اسپرینگ تایمز در دمای0c 1±27، رطوبت نسبی 10±50 درصد و دوره تاریکی: روشنایی 12:12 بررسی گردید. طول دوره رشد پیش از بلوغ کنه ماده روی ارقام مذکور به ترتیب برابر با 303/0±3/10، 176/0±431/9، 166/0±9/9، 24/0±99/16 و 24/0±47/12 روز بود. همچنین میزان مرگ و میر پیش از بلوغ این کنه به ترتیب برابر با 46/4±55/72، 94/4±78/32، 98/2±5/31، 7/10±61/38 و 08/3±52/43 درصد، طول عمر کنه های ماده به ترتیب 03/1±44/5، 55/0±92/5، 56/0±62/6، 02/1±35/9 و 13/1±9/13 روز، باروری کل برابر با 73/3±53/11، 61/2±74/18، 9/1±6/16، 66/4±6/30 و 18/4±9/40 عدد تخم و نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب برابر با 0192/0±072/0، 01/0±213/0، 008/0±183/0، 006/0±111/0 و 004/0± 146/0 بود. مقاومت این ارقام در شرایط آزمایشگاهی در دمای0c 1±27، رطوبت نسبی10±50 درصد و دوره تاریکی: روشنایی 12:12 به روش دیسک برگی (رهاسازی 5 کنه ماده بالغ بارور روی دیسک هایی از برگ ارقام هلو مورد نظر، با قطر cm2 و شمارش تعداد تخم کنه، مرگ و میر و میزان خسارت آفت) و همچنین تراکم کرک ها در سطح برگ، ضخامت برگ، غلظت فنل موجود در برگ و میزان عناصر غذایی موجود در برگ مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده می توان ارقام ردتاپ، البرتا و اسپرینگ تایمز را مقاوم و ارقام جی اچ هیل و کاردی را حساس ترین میزبان ها نسبت به کنه تارتن دولکه-ای معرفی نمود. نتایج نشان داد که تراکم کرک ها، ضخامت برگ و ترکیبات فنلی تاثیری در ایجاد مقاومت نداشت. اثر 7 دمای ثابت روی نرخ رشد و نمو تمام مراحل زیستی این کنه روی رقم جی اچ هیل و در شرایط آزمایشگاهی رطوبت نسبی 10±50 درصد و d12:l12 مورد بررسی قرار گرفت. طول دوره رشد پیش از بلوغ کنه ماده در 6 دمای 0c 17، 20، 25، 27، 30 و 33 به ترتیب برابر با 25/3±33/30، 2/2±63/28، 25/0±23/13، 176/0±43/9، 245/0±25/11 و 31/0± 03/12 روز بود. در دمای0c 13 به علت عدم تفریخ تخم ها بررسی بیولوژی این کنه امکان پذیر نشد. همچنین میزان مرگ و میر پیش از بلوغ این کنه به ترتیب برابر با 48/4±55/20، 43/4±39/48، 93/10±3/38، 94/4± 78/32، 72/0±55/48 و 99/2±39/53 درصد بود. در دمای0c 25، 27، 30 و 33 نرخ ذاتی افزایش جمعیت برابر با 006/0±146/0، 01/0±213/0، 016/0±108/0 و 01/0± 144/0 بود. در دمای0c 17 و 20 به علت بروز پدیده دیاپوز محاسبه پارامترهای تولیدمثلی امکان پذیر نشد. آستانه پایین رشد و نمو و ثابت دمایی با استفاده از مدل خطی معمولی به ترتیب0c 79/13 و 306/19±21/160 درجه- روز محاسبه گردید. داده های حاصل از آزمایش توسط 12 مدل (1مدل خطی و 11 مدل غیر خطی) برازش داده شد تا مدل برتر انتخاب گردد. 3 مدل تیلور، لامب 1و 2 بهترین برازش را نشان داده (1195/0=r2 و 0004/0=ssr) و به عنوان مدل های برتر برای شبیه سازی رابطه بین رشد و نمو و دما در این کنه تعیین گردید.